راهنمای هفته 21 بارداری + وضعیت مادر و جنین

ورود موفقیت آمیز به هفته 21 بارداری یعنی بعد از تخمک گذاری نیمی از سفر مادر شدن را گذرانده‌اید. موافق هستید گشت کوتاهی در این مسیر زیبا و کنجکاوی برانگیز بزنیم تا شناخت بیشتری از تجربیاتی که قرار است به دست بیاورید داشته باشید؟ مطالعه این مقاله باهمین هدف نوشته شده است و قرار است بخش زیادی از نگرانی‌های یک مادر آینده را محو کند.

دانلود اپلیکیشن

هیچ میدانید میتوانید به راحتی و با دانلود رایگان اپلیکیشن مینت به چرخه بارداری تان دسترسی داشته باشید؟ کافی است روی دکمه بالا کلیک کنید تا هفته به هفته چرخه به صورت انلاین در اختیار شما قرار بگیرد و با علائم و وضعیت سلامت مادر و جنین در هرهفته بیشتر آشنا شوید.

راهنمای هفته 21 بارداری در چرخه بارداری اپلیکیشن مینت

نوزاد شما در هفته 21 بارداری

نوزاد پنج ماهه شما حالا دارد بزرگ‌تر می‌شود. شما دیگر می‌توانید حضورش را در دنیای واقعی حس کنید چون این دختر/پسر کوچولوی کنجکاو آمده است تا دست به اکتشافات بزرگی بزند و در این ماجراجویی این مامان است که همراهی‌اش می‌کند.

در این مرحله با شناور شدن نوزاد در مایع آمنیوتیک، ضربات و تکان‌های بیشتری را باید تحمل کنید و منتظر شیرجه زدن‌های گاه به گاه او باشید.

اندازه نوزاد در هفته 21 بارداری چقدر است؟

او به اندازه یک موز، رشد کرده است!

حدس می‌زنید به اندازه کدام میوه باشد؟ موز. او به بزرگی یک موز در اندازه 25 سانتی متر از سر تا نوک پا است. وزن نوزاد هم تقریباً 340 گرم است که تا 400 گرم هم می‌رسد. در این مرحله او همچنان در حال رشد کردن است.

در این مرحله از بارداری، شکم برجسته‌تر می‌شود و دیگر وقت آن رسیده تا لباس‌های حاملگی گشاد و راحت را از داخل کمد بیرون بیاورید و یکی یکی امتحان کنید! فراموش نکنید که لباس‌های تنگ یا آنهایی را که کمر بند دارند و به شکمتان فشار می‌آورند باید کنار بگذارید.

حتی اگر نوزادتان کمی کوچک باشد باز هم می‌توانید برخی حرکات او را حس کنید؛ اندام‌ها بزرگتر می شوند و می‌توانید نوک انگشتان دست و پا را حس کنید.

رشد جنین در هفته 21 بارداری

در هفته‌های پیش از هفته بیست و یکم، طحال و کبد نوزاد مرتب درحال فعالیت است تا بیشترین تعداد سلول‌های خونی را برای رشد جنین تأمین کند. حالا وقت آن رسیده که مغز استخوان به کمک این فرایند رشد بیاید.

چشمگیرترین موردی که در این هفته شاهدش خواهید بود، حرکات واضح نوزاد است. درواقع شما تمامی حرکات او را با هر تغییر موقعیت در شکمتان حس می‌کنید. دلیل اصلی این حرکات و جنب و جوش، فرایند تبدیل بافت غضروفی به استخوان است و عصب‌ها درنهایت آماده کنترل اندام‌های نوزاد می‌شوند.

جنین در موقعیتی است که می‌تواند بمکد، چنگ بزند و ممکن است سکسکه کند. جالب است بدانید که کمی از مایع شناور در آن را هم می‌بلعد! همچنین باید به غدد چشایی نوزاد اشاره کنیم که در این مرحله بیشتر رشد می‌کنند؛ او مزه یک سری غذاهایی را که شما می‌خورید واقعاً می‌فهمد.

پرزهای چشایی نوزاد شما

او در دهانش پرزهای چشایی را دارد و انچه را که شما میخورید با بلعیدن مایع امنیوتیک مزه میکند.

قدرت مکیدن نوزاد بهتر می شود و حالا میتواند انگشتش را بمکد. احتمالا میتوانید این تصویر زیبا را در سونوگرافی ببینید.

پوست نوزاد

نرم عالی و لطیف توصیفی است درمورد اینده پوست او اما فعلا پوست نوزاد چروک و نیمه شفاف است. کمی رنگ پوست قرمز است که به خاطر وجود رگ های خونی اینطور دیده می شود.

نکات مهم در این هفته

لگدهای جنین– خیلی زود اطرافیانتان متوجه می شوند که با قرار دادن دست روی شکم شما میتوانند لگدهای نوزاد را حس کنند. حرکات و جنب و جوش های اولیه جنین حالا تبدیل به لگدهای کامل شده است.

استخدام دایه– البته منظور ما دایه نیست بلکه به فردی اشاره میکنیم که در زمان زایمان قرار است کمک دست شما باشد و کاری کند تا شما زایمان راحتی داشته باشید. اگر قصد دارید روز زایمان را با فرد آزموده ای سپری کنید بهتر است از این هفته استینها را بالا بزنید.

شنا کردن در زمان بارداری– شنا یکی از بهترین ورزش ها برای مادر اینده است. اثر ملایم و کم ان بر بدنتان کمک میکند تا خارش و دردهای حاملگی کمتر شوند. هرچه شکم شما بزرگتر می شود بهتر میتوانید در حالت بی وزنی در اب شناور بمانید.

هفته بیست و یکم یعنی چندماهگی؟

شما پنج ماهه باردار هستید.

بدن شما در هفته 21 بارداری

شاید تا پیش از این چنین احساس روشنی نداشتید ولی حالا در مرحله ای هستید که کاملاً متوجه نقش خودتان برای تولد یک موجود زنده شده‌اید؛ پس نگرانی طبیعی است مخصوصاً اگر می‌خواهید برای اولین بار، مادر شوید. درماه پنجم بارداری کم کم متوجه چیزهایی در بدنتان می‌شوید؛ شکمتان حالا کاملاً به ضربات و حرکت نوزاد حساس شده است.

شکم مادر در هفته 21 بارداری

جنین مرتب بزرگ‌تر می‌شود و شکم شما هم تلاش می‌کند از قافله عقب نماند. اطرافیان کاملاً متوجه تغییرات در ظاهر شما شده‌اند و وقت آن رسیده که فکری برای تمام جین‌های اندامی و کمربندهای خوش طرح و رنگ بکنید! همانطور که بالاتر هم برایتان توضیح دادیم، برخلاف هفته نوزدهم بارداری یا حتی پیشتر، لازم است در این دوره به سراغ لباس‌های نخی گشاد بروید.

خوب است بدانید که بسیاری از مواقع پوست شکم شما نمی‌تواند این حجم از رشد را تحمل کند و خطوطی که نشانه کشیده شدن پوست است روی آن ظاهر می‌شود. گاهی مشکلات پوستی هم در کنار این کشیدگی خودشان را نشان می‌دهند. بنابراین، فراموش نکنید پوست شکمتان را مرتب با روغن‌ها و مرطوب کننده‌ها، از حالت خشکی دربیاورید و جلوی خارش بیشتر آن را بگیرید.

کهیرها باعث خارش و کلافگی مادران آینده مخصوصا هنگام خواب می شوند.

این علائم که با عنوان کهیرهای خارش دار بارداری PUPPP شناخته شده‌اند، باعث خارش پوست اطراف شکم می‌شوند. ناگفته نماند، این وضعیت کاری می‌کند خواب راحتی نداشته باشید.

نشانه‌های هفته 21 بارداری

میانه سه ماهه دوم بارداری یعنی بیشتر علائم ناخوشایندی را که تااینجا تجربه کرده‌اید، پشت سر گذاشته‌اید. حتی اگردر سه ماهه دوم بارداری احساس بهتری داشته باشید اما هنوز هم نشانه‌هایی هست که باید به آنها دقت کنید.

افزایش اشتها

هرچه جنین بزرگ‌تر می‌شود، جفت و مایع آمنیوتیک هم به مواد مغذی بیشتری نیاز دارد. بنابراین دوست دارید غذای بیشتری بخورید پس طبیعی است که همیشه گرسنه باشید و بیکار ننشینید!

اگر دلتان یکی دو لقمه کوچک می‌خواهد بهتر است به سراغ خوردنی‌های سالم بروید و درکنار آن‌ها، از میوه‌ها هم میل کنید. فراموش نکنید غذاهای فرآوری شده ممکن است باعث سوء هاضمه یا یک سری مشکلات دیگر در شما شود.

گرگرفتگی

گرگرفتگی نوعی حس سوزش است که بیشتر اوقات از بالای استخوان سینه تا پایین گلو ادامه پیدا میکند. این وضعیت در زمان بارداری شایع است چون هورمون های بارداری و تغییرات جسمی زیادی اتفاق می افتند.

بسیاری از زنان این وضعیت را برای اولین بار در زمان بارداری تجربه میکنند که البته به طور کلی بی خطر است ولی واقعا وضعیت ناراحت کننده ای به شمار می رود. برای اینکه چندان اذیت نشوید بهتر است روش های کنترل و کاهش گرگرفتگی را از ماما درخواست کنید.

خونریزی لثه

حدود نیمی از مادران اینده دچار خونریزی لثه می شوند که به معنی لثه های ملتهب همراه با خونریزی است که در زمان مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن اتفاق می افتد.

البته باید اضافه کنیم که احتمالا خطری برای سلامت نوزاد و مادر ندارد مگراینکه تاثیری روی بارداری تان بگذارد یا اینکه بیماری دهانی شدید مخصوصا در لثه داشته باشید.

بنابراین توصیه میکنیم به اندازه کافی برای بهداشت دهان و دندانتان وقت بگذارید و از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه اصلا غافل نمانید.اگر نگران مراجعه به دندانپزشک هستید باید اضافه کنیم که در این دوره خطری ندارد درواقع مهم این است که حتما به موقع به دندانپزشک مراجعه کنید و از مراقب های بهداشتی برای دندان و دهان خود غافل نمانید.

عدم تعادل

حس میکنید نمیتوانید به درستی تعادل داشته باشید؟ فراموش نکنید که هرچه شکمتان بزرگتر می شود مرکز جاذبه در بدنتان تغییر میکند پس ممکن است گاهی حس کنید ثبات ندارید درجای خود و روی پا میلغزید.

باقرار گرفتن در چنین وضعیتی بهتر است خود را در مکان های خطرناک قرار ندهید تا خطری مخصوصا ناحیه بالاتنه تان را تهدید نکند و سلامت هردو نفرتان به خطر نیفتد.

چطور در طول بارداری تعادل داشته باشم؟

برای عدم تعادل لزوما نباید یک شکم حاملگی داشته باشید!

تعادل من از هفته پانزدهم کم شد. هرگز زمین نیفتادم ولی همیشه میلغزیدم! مامان دو تا نی نی

ثبات داشتن در هر فردی با دیگری متفاوت است. بنابراین وقتی دچار چنین حالتی می شوید انگار با روتین بندبازی در سیرک باید زندگی کنید درحالیکه فرد دیگر میتواند روی یک پا یوگا کار کند! در ادامه برای شما بیشتر توضیح میدهیم که چطور اوضاع تغییر میکند و با هر تغییر شما بهتر است چه کنید که در بدترین حالت باید با این موضوع کنار بیایید و آن را مدیریت کنید.

هفته اول-یازدهم بارداری

هورمون شل کننده ریلکسین همیشه در بدن شما جریان دارد که در طول تخمک گذاری بیشتر می شود. درصورت موفقیت آمیز نبودن لقاح دوباره کم می شود تا چرخه و تخمک گذاری بعدی. با لقاح، گردش هورمون در بدنتان جدی تر می شود.

اگر تعادلتان را از دست بدهید و زمین بخورید تا پیش از هفته دوازدهم جایی برای نگرانی نیست چون رحم به خوبی در پناه استخوان لگن قرار دارد.

هفته 12-16 بارداری

به هم خوردن تعادل، کم و زیاد می شود ولی یک مطالعه نشان داد که هورمون ریلکسین در این هفته ها به اوج خود میرسد که آغاز سه ماهه دوم حاملگی است.

اگر تعادلتان را از دست بدهید و زمین بخورید لازم است برای مراقبت بیشتر به ماما خبر بدهید. البته در این مرحله احتمال سقط جنین بسیار پایین است، کمتر از 2 %،  ولی چندین بار زمین خوردن یعنی باید نگران باشید و تحت مراقبت قرار بگیرید.

هفته 17-28 بارداری

تقریبا دو سوم عدم تعادل ها در سه ماهه دوم اتفاق می افتد. این مورد را مطالعه ای در دانشگاه سینسیناتی نشان داد. اما چرا؟ به یک دلیل منطقی نیاز دارید؟ چون همانطور که بالاتر برایتان توضیح دادیم مرکز جاذبه در بدن مادر آینده تغییر میکند ولی مغز همچنان به حافظه عضلانی پیش از بارداری شما عادت دارد!

اگر تعادلتان را از دست بدهید و زمین بخورید حتی اگر بلند شوید لازم است با ماما مشورت کنید و درمورد لزوم انجام سونوگرافی برای ارزیابی احتمال آسیب به جفت ( این احتمال خیلی بعید است) از ماما دستور بگیرید. بهتر است با دانستن وضعیت بیشتر استراحت کنید.

هفته 29 بارداری به بعد

شکم بزرگتر می شود، تحرک شما کمتر و علائم هشدار بیشتر! پس احتمال تکان خوردنتان کمتر می شود.

اگر تعادلتان را از دست بدهید و زمین بخورید احتمالا تحت نظر ماما باید به مدت 24 ساعت در بیمارستان بستری بمانید تا از احتمال ضروری نبودن زایمان زودرس مطمئن شوید. احتمال رگ به رگ شدن بدن در این هفته ها بیشتر از احتمال آسیب به جنین است.

زایمان و پس از آن

هورمون ریلکسین همچنان تا بعد از زایمان هم ادامه دارد. تاجاییکه مفاصل شما همچنان شل هستند و این تا چندماه ادامه خواهد داشت. اگر حس کردید سرگیجه دارید فورا دست از ورزش بردارید و هرگونه پریدن یا حرکات خطرناک دیگر را تا چهار ماه اول بعد از زایمان کنار بگذارید.

اگر تعادلتان را از دست دادید و زمین خوردید بهتر است برای ارزیابی معمول پس از بارداری به ماما مراجعه کنید. خونریزی؟ اگر خونریزی داشته باشید یا سرگیجه میدانید که باید چه کنید!

افزایش نفخ معده

با بزرگتر شدن نوزاد، فشار بیشتری از رحم به روده شما وارد می‌شود. بنابراین باد معده و نفخ زیادی را تجربه خواهید کرد. ناگفته نماند یبوست در هفته 21 بارداری اتفاقی شایع است که این به لیل بالا بودن سطح پروژسترون و تحمیل فشار از رحم به روده است. ممکن است باد معده به صورت نفخ معده خودش را نشان بدهد.

در این دوره تا میتوانید مایعات و میوه‌هایی که فیبر بالایی دارند میل کنید تا جلوی بروز یبوست گرفته شود.

کمردرد

زیر نظر مربی میتوانید برای کاهش کمردرد در این دوره تمرین کنید

بزرگی اندازه نوزاد و شکم، باعث کشیدگی ماهیچه‌های پشت می‌شود و در نتیجه باید منتظر درد مداوم پشت باشید. کمردرد زمانی بیشتر می‌شود که هورمون ریلکسین باعث شل شدن مفاصل و رباط هامی شود تا بدن، آمادگی کشیدگی در زمان زایمان را داشته باشد.

آکنه (انواع جوش)

وقتی صحبت از هورمون‌ها می‌شود، پای تعدادی از آنها به میان می‌آید که در جریان خون شما وجود دارند تا هفته 21 بارداری را بگذرانید. این هورمون‌ها باعث افزایش چربی پوست و بیشتر یا بدتر شدن آکنه می‌شوند.

واریس

فشار وارد شده به پاها با سنگین تر شدنتان، بیشتر می شود. رحم در حال بزرگ شدن مرتب به رگ های ناحیه لگن فشار وارد میکند. در نتیجه شما تجربه واریس در پاهایتان و سایر نقاط از جمله مقعد خواهید داشت.

برای کنترل واریس ها که پیشروی نکنند میتوانید ورزش کنید. همچنین پیاده روی مداوم به جای یک جا ایستادن یا نشستن برای مدت طولانی هم کمک میکند. همچنین با تجویز پزشک، جوراب واریس  بپوشید. دراز کشیدن به چپ هم روش دیگری برای کنترل وضعیت است.

عفونت دستگاه ادرار

نشانه های عفونت در دوران بارداری کاملا شایع است و این وضعیت با نزدیک تر شدن مادر به زمان زایمان، بیشتر خودش را نشان می دهد. البته این مشکل به دلیل بزرگ تر شدن رحم و فشار آن به مثانه است که مجرای ادرار را مسدود میکند. آنتی بیوتیک هایی که پزشک برایتان تجویز خواهد کرد هم برای شما و هم برای نوزاد بی خطر است.

انقباضات برکستن هیکس

این نشانه را به اسم زایمان دروغین هم می شناسند. این انقباضات روش بدن برای آمادگی در روز زایمان است. البته خطرساز نیستند. وقتی تغیر حالت بدهید، این گرفتگی ها هم به زودی ناپدید می شوند. ناگفته نماند انقباضات برکستن هیکس زمانی احساس می شوند که شما زیاد ورزش کرده باشید.

سونوگرافی در هفته 21 بارداری

انجام سونوگرافی لحظه مهمی است چون فرصتی به شما و شریک زندگی تان می دهد تا واقعا نوزادتان را تماشا کنید و صدای او را بشنوید درحالیکه هنوز در شکم شما جادارد.

در سونوگرافی در هفته 21 بارداری میتوانید جنسیت نوزاد را بفهمید.

در هفته 21 بارداری شما از تماشای استخوان های نوزاد که در حال رشد هستند لذت می برید. پزشک شما همچنین از شما میخواهد تا به پلک های نوزادتان توجه کنید که در حال شکل گرفتن است. در این هفته اندام تناسلی نوزاد شما، اگر دختر باشد ، شکل میگیرد و این فرایند تا زمان تولدش ادامه دارد.

ناگفته نماند که موقعیت نوزاد در این مرحله هنوز چندان مشخص نیست. او هنوز آنقدر بزرگ نشده است که رحم را پر کند و موقعیت دقیق خودش را نشان بدهد.

رابطه جنسی در سه ماه دوم بارداری

رابطه داشتن در این دوران کاملا عادی است. جالب است بدانید که برخی از زنان باردار در این هفته میل جنسی بیشتری دارند. این تمایل بیشتر به دلیل افزایش جریان خون در ناحیه لگن است که آن نقطه را حساس تر میکند.

اگر برنامه ای برای داشتن یک رابطه جنسی عاشقانه دارید لازم است برای جلوگیری از بروز عفونت های شایع در این دوران حتما از روش های محافظتی برای رابطه تان استفاده کنید. درصورتیکه دوران بارداری سختی را میگذرانید، بهتر است چندان به رابطه جنسی فکر نکنید تا زمانیکه نوزادتان متولد شود.

اقدامات تکمیلی در هفته 21 بارداری

در این هفته میتوانید جنسیت نوزاد را تعیین کنید البته اگر از تعلیق لذت میبرید و میخواهید تا لحظه تولد از دختر یا پسر بودنش خبر نداشته باشید، داستان فرق میکند!

کمی هم برای خودتان وقت بگذارید و یک برنامه ورزشی بچینید. البته ورزش های سبکی مثل یوگای سبک، پیاده روی یا شنا در این هفته برای شما مناسب است. بدین ترتیب نگرانی بابت تناسب اندام خود بعد از زایمان هم نخواهید بود!

در سه ماهه دوم بارداری شما اشتهای بیشتری برای غذاخوردن دارید و البته توصیه ما این است که حتما این اشتها را با خوردن غذاهیا مقوی و مغذی برطرف کنید.

چه زمانی نزد دکتر بروم؟

اگر موارد زیر را مشاهده میکنید یا هرمورد دیگری به هیچ عنوان بابت تماس های مکرر با پزشک خجالت نکشید و موضوعات را بدون تعارف با او در میان بگذارید. مواردی مثل:

◄ لکه بینی در هفته 21 بارداری

◄ گرگفتگی و تب

◄ دردها و گرفتگی های شکمی

سخن ما با شما: سبک زندگی درست

در هفته 21 بارداری لازم است احتیاط بیشتری به خرج دهید و به فعالیت‌های روزانه‌تان دقت کنید. توجه داشته باشید در این دوران بیش از پیش آسیب پذیر هستید.

فراموش نکنید که بهترین سن بارداری یعنی انجام فعالیت‌های ساده و بی خطر؛ پیاده روی، دورهمی های دوستانه و کمی ورزش در بارداری کمک می‌کند درگیر انزوا و ترس‌های پیش از زایمان نشوید.

منبع: flo.health، babycenter، parents