مهم ترین اختلالات تخمک گذاری که از لقاح طبیعی جلوگیری می‌کند

همه چیز به خوبی پیش می رفت و هردو واقعا امیدوار و آماده بودیم که به زودی نتیجه بارداری مثبت باشد، اما پس از یک سال متوجه شدیم همچنان نمیتوانیم باردار شویم و این اتفاق، ضربه بدی به روحیه هردوی ما واردکرد. فورا آماده شدیم تا با پزشک مشورت کنیم و او پس از گفت و گو با هردونفر ما و پرسیدن چند سؤال، احتمال اختلالات مربوط به تخمک گذاری را تایید کرد. وقتی به خانه برگشتیم، هنوز سردرگم بودیم که اختلالات تخمک گذاری دقیقا چیست و چرا باید فورا به مرکز ناباروری مراجعه کنیم؟

برای آن دسته از زن و شوهرهایی که از باردار نشدن به موقع، خسته و دلسردن!

حسی که این روزها دارید کاملا قابل درک و البته آشناست. خانواده مینت زوجین چون شمایی را زیاد در جمع خود داشته و باعث افتخار است که اعلام کند با گذراندن دوره اقدام به بارداری زیر نظر سیستم هوشمند مینت و تیم مشاوران، نزدیک به 80 % زوجین ناباروری موفق شدند نتیجه بگیرند.

برای شرکت در دوره اقدام به بارداری سوپر اپلیکیشن سلامت مینت آماده هستید؟

طبق تصویر بالا سؤالاتی را برایتان طراحی کرده ایم که لازم است به همه آنها با دقت و صادقانه پاسخ بدهید. پاسخ های درست شما به مینت کمک میکند بهترین ارزیابی را برای تعیین زمان مناسب بارداری دراختیار زوجین قرار بدهد.

تحلیل شرایط

نکات کلیدی درمورد اختلالات تخمک گذاری

• اختلالات مربوط به تخمک گذاری مشکلی است که سیستم غدد درون ریز بدن زن را هدف قرار می دهد. یعنی عدم تعادل هورمونی و مشکلاتی برای تخمک گذاری. بنابراین روند رهاسازی تخمک در چرخه قاعدگی منظم و کافی نخواهد بود.
• این اختلالات باعث تخمک گذاری نامنظم یا عدم تخمک گذاری یا حتی قطع شدن آن می شود و این وضعیت دلیل شایع پریود نامنظم است.
• دارودرمانی و سبک زندگی ناسالم هم از دیگر دلایل عدم تعادل هورمونی و اختلال در تخمک گذاری است.
• حدود 25 % موارد ناباروری به اختلالات ناشی از تخمک گذاری مربوط می شود و این آمار گزارش سازمان جهانی بهداشت است.

اختلال در تخمک گذاری و ناباروری زن

به خاطر بسپارید که این مشکل از جمله دلایل شایع ناباروری زن به شمار می رود؛ یک چرخه قاعدگی عادی را تصور کنید، سیستم غدد درون ریز با ترشح هورمون هایی از جمله GNRH، FSH و LH بدن را برای باردار شدن آماده میکند.

FSH و LH دو هورمونی هستند که در بلوغ تخمک در تخمدان ها نقش اصلی دارند. LH کاری میکند تا تخمک بالغ آزاد شده به سمت لوله های فالوپ حرکت کند تا درنهایت با اسپرم بارور شود. بااینکه چرخه قاعدگی حتی برای یک فرد هم هرماه ممکن است طول متفاوتی داشته باشد، اگر تخمک گذاری منظمی دارید یعنی چرخه قاعدگی شما 28 روز و زمان تخمک گذاری تان براساس همین 28 روز است.

آن دسته از زنانی که دچار عدم تعادل هورمونی هستند یا از کمبود هورمون های زنانه رنج میبرند ممکن است دچار عدم تخمک گذاری و درنهایت ناباروری شوند.

مشکلات و علائم اختلال تخمک گذاری را بشناسید

همانطور که بالاتر توضیح دادیم غدد درون ریز نقش بسیار مهمی در چرخه قاعدگی و فرایند باردار شدن برعهده دارد. مصرف بعضی از داروها و سبک زندگی مثل چاق بودن یا کمبود وزن بر تعادل هورمونی تاثیر میگذارد و باعث بی نظمی در تولید هورمون یا آسیب به تخمدان ها و در نتیجه مشکلات و اختلالات تخمک گذاری می شود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک

بااینکه متخصصین دلیل اصلی سندرم تخمدان پلی کیستیک را نمیدانند ولی احتمالا از عدم تعادل هورمونی است که بر سطح هورمون آندروژن خون (تستسترون) و دریافت انسولین تاثیر میگذارد. هرچه سطح دریافت انسولین پایین باشد خطر افزایش گلوکز خون و درنتیجه بالا رفتن تستسترون را به همراه دارد.

تستسترون بااینکه یک هورمون مردانه است ولی بدن زن هم مقداری از آن را تولید میکند. اما اگر سطح این هورمون بالا باشد یعنی خطر تنبلی تخمدان که با پریود نامنظم یا فقدان پریود (آمنوره)، عدم تخمک گذاری یا ظاهر شدن کیست های تخمدانی همراه است.

متخصص باروری شما را درمورد علائم اختلالات تخمک گذاری یعنی تنبلی تخمدان راهنمایی میکند.

با پیشروی تولید کیست در تخمدان ها، خطر انسداد لوله های فالوپ سلامت باروری زن را تهدید میکند و مانع تولید تخمک بالغ، باعث افزایش آندروژن و درنهایت اختلال تخمک گذاری و ناباروری زن می شود. رشد موی زاید روی صورت، سینه، شکم و بالای ران، افزایش وزن، آکنه شدید و چرب شدن پوست و طاسی مردانه از دیگر علائم تنبلی تخمدان است.

آمنوره ثانویه Hypothalamic amenorrhea

همانطور که بالاتر اشاره کردیم، دو هورمون LH و FSH نقش اصلی در باردار شدن زن دارند. در طول چرخه قاعدگی، غده هیپوفیز، FSH را آزاد میکند تا به تخمدان ها سیگنال بدهد که فولیکول باید رشد کند و به فولیکول خوب تبدیل شود. پس سطح FSH پایین می آید درحالیکه سطح LH بالا می رود و این علامت رهاشدن تخمک بالغ جدید از فولیکول است.

اما آن دسته از زنانی که مبتلا به آمنوره ثانویه هستند ممکن است از علائم اختلالات تخمک گذاری مثل تخمک گذاری نامنظم یا عدم تخمک گذاری رنج ببرند چون بدن آنها مواد مغذی کافی یا مواد چربی را برای ارسال سیگنال های هورمونی به تخمدان و تخمک سازی طبیعی ندارد. از طرف دیگر استرس فراوان، افزایش یا کاهش وزن و اضافه وزن زیاد یا کمبود وزن زیاد هم از دیگر فاکتورهای تاثیر گذار بر آمنوره هستند.

زنان ورزشکار حرفه ای، رقصنده ها و آن دسته از زنانی که دچار لاغری مفرط عصبی anorexia nervosa هستند، با مشکلات آمنوره دست و پنجه نرم میکنند.

نارسایی اولیه تخمدان و پساقاعدگی

نارسایی اولیه تخمدان POF هم همراه با کم کاری اولیه تخمدان POI یکی از دلایل پساقاعدگی (یائسگی) زودرس در سن چهل سالگی است. با وجود این دو وضعیت، نارسایی و پساقاعدگی، تخمدان ها دست از تولید آندروژن می کشند.

خوب است بدانید که

نارسایی زودرس تخمدان معمولا به این دلیل خود را نشان میدهد که فولیکول های تخمدانی عملکردی ندارند ( کیسه هایی که به تخمک تبدیل می شوند) یا درست کار نمیکنند.

ضعف عملکرد فولیکول های تخمدانی از دلایل اختلالات تخمک گذاری است.

عدم تعادل هورمونی

از دیگر علائم اختلالات تخمک گذاری باید به افزایش بعضی از هورمون ها و در نتیجه نازایی زن اشاره کنیم؛ مثلا بالا رفتن سطح پرولاکتین ممکن است باعث بیماری پرکاری غده تیروئید برای تولید پرولاکتین یا هایپرپرولاکتمی hyperprolactinemia شود. این اختلال هورمونی باعث کاهش تولید استروژن و در نتیجه ناباروری می شود.

سبک زندگی نامناسب

اگر تحرک بدنی زیادی نداشته باشید، چاق باشید یا از داروهای خاصی استفاده میکنید خطر عدم تعادل هورمونی و ناباروری در کمین سلامت باروری شماست. آن دسته از زنانی که چاق هستند یا اضافه وزن دارند ممکن است از عدم تعادل هورمونی و مشکلاتی در لقاح طبیعی رنج ببرند.

اگر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (ایبوپروفن) برای طولانی مدت مصرف میکنید باعث بروز اختلالات تخمک گذاری می شود. فراموش نکنید که استروئیدها حتی اگر تجویز پزشک باشند باعث تداخل هورمونی برای تخمک گذاری می شوند. این مورد برای داروهای ضدتشنج هم، همینطور است. ناگفته نماند که داروهای ضدبارداری هورمونی هم با تخمک گذاری و رهاسازی تخمک تداخل دارند.

سخن پایانی

وقتی اقدام به بارداری به سختی پیش می رود و باردار شدن با مشکلاتی همراه است، خطر وجود اختلالات تخمک گذاری سلامت باروری زن را تهدید میکند؛ تنبلی تخمدان، آمنوره ثانویه، دارودرمانی، نارسایی اولیه تخمدان و سبک زندگی نامناسب از مهم ترین علائم اختلال تخمک گذاری به شمار می رود.

منبع: fertilitynj