اگر با یکی از شایع ترین بیماری های زنانه هنوز آشنا نیستید با خواندن این مقاله متوجه می شوید که سندرم تخمدان پلی کیستیک PCOS که اصطلاحا به تنبلی تخمدان معروف است از جمله بیماری های شایع زنانه به شمار می رود که به دلیل عدم تعادل هورمون های زنانه و در سنین باروری در بدن او اتفاق می افتد. متخصصین باروری برای کنترل علائم بیماری داروها و مکمل هایی را تجویز میکنند که قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان از جمله آن است.
مصرف این دارو در کنار کنترل علائم به بهبود باروری زن کمک میکند. اما تیم سلامت بانوان مینت توصیه میکند در صورت ابتلا به این بیماری حتما شرایط خود را پیش از اقدام به بارداری زیر نظر بگیرید. به همین منظور لازم است برای تحلیل شرایط خود و همسرتان به تعدادی پرسش پاسخ بدهید. این پاسخ ها به خوبی راهنمای ما هستند تا بتوانیم بهترین کمک را برای یک بارداری هدفمند به شما که چشم انتظار فرزندتان هستید تقدیم کنیم.
تنبلی تخمدان با بدن من چه میکند؟
اگر مبتلا به این بیماری باشید ممکن است بیشتر اوقات خونریزی قاعدگی نداشته باشید یا احتمالا روزهای خونریزی شما بیشتر طول میکشد. همچنین ممکن است هورمون آندروژن زیادی در بدن شما تولید شود که یک هورمون مردانه است.
با بروز این بیماری است که پزشک قرص متفورمین را برای تنبلی تخمدان تجوز میکند چون ساک های مایع کوچک زیادی در تخمدان رشد میکنند و کیست نام دارند. این کیست های کوچک حاوی تخمک های نابالغ هستند که فولیکل نام دارند. فولیکل ها نمیتوانند به صورت منظم تخمک را آزاد کنند.
دلیل اصلی سندرم پلی کیستیک مشخص نیست. اما تشخیص به موقع و درمان و تغییر سبک زندگی با تنبلی تخمدان ممکن است خطرات بروز بیماری را در بلند مدت کم کند که دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی از جمله آنهاست.
چه زمانی قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان تجویز می شود؟
پس از مراجعه به متخصص زنان و زایمان و بررسی شرایط شما، فاز درمان متناسب با وضعیتی که دارید شروع می شود. درصورتیکه علائم زیر را داشته باشد لازم است تا فاز دارودرمانی را زیر نظر متخصص شروع کنید:
خونریزی قاعدگی نامنظم– همانطور که بالاتر توضیح دادیم شما چنین تجربه ای خواهید داشت یا اینکه تعداد روزهای خونریزی شما کمتر است که این از جمله نشانه های شایع بیماری تنبلی تخمدان به شمار می رود. همچنین طولانی شدن روزهای خونریزی برای این بیماری معمول است.
مثلا ممکن است کمتر از 9 بار خونریزی در سال داشته باشید و این پریود ممکن است بیش از 35 روز فاصله اتفاق بیفتد. چنین وضعیتی شما را دچار بارداری دشوار میکند.
افزایش هورمون آندروژن– بالا بودن هورمون آندروژن ممکن است باعث رشد موی زاید ( مردمویی یا هیرسوتیسم) شود. گاهی اوقات هم جوش هایی در صورت ظاهر می شود یا خطر طاسی مردانه در کمین موهای شما خواهد بود.
کیست های تخمدانی– مصرف قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان به این دلیل است که متخصص بزرگی تخمدان را تأیید میکند. فلیکل های زیادی که حاوی تخمک های نابالغ هستند ممکن است داخل تخمدان رشد کنند. درحالیکه تخمدان ها به صورت عادی کار نمیکنند.
آن دسته از زنانی که مبتلا به چاقی هستند ممکن است علائم شدیدتری از سندرم پلی کیستیک را تجربه کنند.
چرا قرص متفورمین برای PCOS مفید است؟
خوب است بدانید که این قرص اثرات دارویی قابل توجهی دارد. بیمار مبتلا به تنبلی تخمدان نمیتواند تخمک گذاری کند و همانطور که بالاتر توضیح دادیم تخمک های نابالغ زیادی درون تخمدان شکل میگیرند و همین اتفاق باعث بروز مشکلات زیر می شود:
خونریزی پریود نامنظم
اختلالات هورمونی
افزایش هورمون مردانه آندروژن
رشد موی زاید ( مردمویی یا هیرسوتیسم)
اضافه وزن یا چاقی
مقاومت به انسولین
مهم: توجه کنید که هرچه انسولین خون شما بالاتر برود باعث افزایش ترشح هورمون LH و همچنین چندبرابر شدن این هورمون در مقایسه با FSH می شود که درنتیجه به اختلالات هورمونی منجر خواهد شد.
درصورتیکه قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان تجویز شود یعنی باید سطح انسولین در بدن شما بالاتر برود و میزان گلوکز یا جذب آن در بدن پایین بیاید. البته ناگفته نماند درصورتیکه باردار و مبتلا به دیابت بارداری باشید، این قرص برایتان تجویز خواهد شد.
درمان با قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان
دقت کنید که این بیماری قابل درمان نیست بلکه فقط میتوانید علائم آن را کاهش بدهید. مهم ترین و بهترین درمان تغییر سبک زندگی و رعایت رژیم غذایی برای تنبلی تخمدان است.
درکنار قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان میتوانید از مکمل ها هم استفاده کنید.
با مصرف این قرص فواید دیگری هم به بدن می رسد که به شرح زیر است:
درمان پریود نامنظم
تحریک تخمک گذاری
کاهش سطح آندروژن
کاهش خطر سقط جنین
آیا قرص متفورمین بر تخمک گذاری تأثیر میگذارد؟
با مصرف این دارو حساسیت بدن به انسولین بیشتر می شود و به کاهش سطح انسولین در گردش خون کمک میکند. آب شدن چربی های اضافه تخمدان و تحریک تخمک گذاری از اثرات بعدی آن است.
درصورتیکه فرد دچار بیماری چاقی یا اضافه وزن باشد به منظور کنترل علائم تنبلی تخمدان، که در مقایسه با زنان کم وزن شدت بیشتری دارد، قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان تجویز می کنند.
همچنین ناگفته نماند که درصورت بی اثربودن داروهای محرک تخمک گذاری و تأیید ناباروری زن، در کنار این داروها فاز درمانی با قرص متفورمین هم آغاز می شود که تأثیر به مراتب بیشتری دارد..
درصورت انتخاب روش های کمکی برای بارورسازی زن مثل آی وی اف، قرص متفورمین مفید است و در آینده ای نزدیک این دارو در رده بهترین قرص برای تنبلی تخمدان معرفی خواهد شد.
روش مصرف قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان
پزشک توصیه میکند تا همراه با وعده ناهار این قرص را مصرف کنید. البته قطعا برای مصرف این دارو باید زیر نظر پزشک باشید. ناگفته نماند که شدت علائم سندرم پلی کیستیک و همچنین قند خون شما تعیین میکند دز مصرفی چقدر باید باشد.
در صورت اختلال در تحمل گلوکز و تشخیص علائم سندرم، باید روزانه یک عدد قرص متفورمین 500 را مصرف کنید که دز آن گاهی به سه عدد در روز هم می رسد.
آیا مصرف قرص متفورمین عوارضی دارد؟
این قرص هم مثل هر قرص دیگری عوارض شایع دارد که سردرد، سوزش معده، حالت تهوع، اسهال و کاهش وزن از جمله علائم شایع آن است.
عوارض شایع مصرف متفورمین کدام است؟
مصرف این دارو باعث کمبود ویتامین B12می شود. درصورت تجربه علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- احساس خستگی شدید
- ضعف عضلانی
- دردناک یا قرمزی زبان
- توده های دهانی
- زردی پوست (این ویژگی بیشتر روی پوست قهوه ای یا سیاه خود را نشان میدهد)
پزشک با مشاهده این علائم دستور چک آپ سطح ویتامین B12 خون را تجویز میکند. درصورتیکه سطح آن پایین باشدممکن است مکمل حاوی B12 برایتان تجویز کند.
افت قند خون
مصرف متفورمین، اگر به تنهایی مصرف کنید، معمولا باعث افت قند خون نمی شود ( معروف به هایپوگلاسمی یا هایپوس). ولی زمانی دچار افت خون میشوید که این دارو را با سایر داروهای دیابت مثل انسولین یا داروهای مشابه مصرف کنید.
علائم اولیه که هشدار افت خون است را بشناسید:
- احساس گرسنگی
- لرز بدن
- تعریق
- گیج و سرگیجه
- مشکلات در تمرکز
همچنین ممکن است زمانی که خواب هستید دچار افت قند خون شوید. درصورتیکه چنین اتفاقی بیفتد، وقتی بیدار می شوید دچار تعریق می شوید، خسته و گیج هستید.
درصورتیکه شرایط زیر را دارید یعنی افت قند خون دارید:
- زیاده روی در مصرف داروهای دیابت
- نخوردن وعده های غذایی در ساعات منظم یا نادیده گرفتن وعده های غذایی
- روزه گرفتن
- نخوردن یک وعده غذایی سالم یا مصرف نکردن مواد مغذی کافی
- تغییر عادات غذایی
- زیاده روی در ورزش کردن بدون خوردن کربوهیدرات کافی
- مصرف الکل مخصوصا پس از نخوردن غذا
- تداخل دارویی یا مصرف همزمان داروهای گیاهی
- اختلالات هورمونی مثل تیروئید کم کار
- مشکلات کلیوی یا کبدی
برای جلوگیری از هایپوگلیسمی مهم است که وعده های غذایی منظم داشته باشید که صبحانه از مهم ترین آنهاست. بنابراین هرگز به نخوردن وعده های غذایی فکر نکنید.
اگر برنامه ورزشی شما بیش از میزان لازم است و غیرعادی ورزش میکنید باید از کافی بودن مقدار کربوهیدرات مطمئن باشید. نان، پاستا یا غلات صبحانه را در زمان تمرین یا پس از آن فراموش نکنید.
همیشه کربوهیدرات زودهضم همراه خود داشته باشید مثل قند آبمیوه یا مقداری شیرینی چون افت قند خون دارید. شیرین های مصنوعی جواب نمیدهند. شاید لازم باشد به سراغ کربوهیدرات های نشاسته ای بروید مثل ساندویچ یا بیسکویت تا برای مدت طولانی تری قند خونتان را کنترل کنید.
اگر نمیتوانید قند خونتان را اندازه بگیرید یا علائم کم کاری برگشته است به پزشک مراجعه کنید.
اطرافیانتان باید درمورد وضعیت فعلی شما بدانند(که دیابت دارید) و علائم افت قند خون را بشناسند. بااین آگاهی میتوانند کم کاری تیروئید را تشخیص بدهند.
عوارض جدی مصرف متفورمین
عوارض جدی نادر هستند و از هر ده هزار نفر برای یک نفر اتفاق می افتند. اگر علائم زیر را دارید به پزشک مراجعه کنید:
به طور کلی بدحال هستید و خستگی شدید دارید، تند نفس میکشید، سردتان می شود و ضربان قلبتان پایین است.
سخن پایانی
زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکنند که تجربه پریود نامنظم، رشد موی زاید، بزرگ شدن تخمدان و ناباروری از جمله مهم ترین آنهاست.
به همین دلیل متخصص باروری قرص متفورمین برای تنبلی تخمدان تجوز میکند تا علائم این بیماری تا میزان قابل توجهی کم و به بهبود قدرت باروری زن ختم شود.
منبع: mayoclinic، nhs
دیدگاهتان را بنویسید