یائسگی زودرس از جمله خطرات کمتر شایعی است که تنها 1 % زنان آن را تجربه میکنند. بنابر آمار منتشر شده، از هر 1000 زن زیر 30 سال، یک نفر دچار عارضه یائسگی زودرس می شود. درحالیکه این رقم برای بازه سنی 30-39 سال از هر 100 زن، یک نفر است. نکته مهمی که بسیاری از متخصصین زنان و زایمان به آن دقت میکنند ارتباط بین تنبلی تخمدان و یائسگی زودرس است. دغدغه جامعه پزشکی بررسی آسیب به تخمدان ها و تأثیر آن بر شروع زودهنگام یائسگی است.
قابل توجه مینتی هایی که قصد دارن به زودی رژیم تنبلی تخمدان را شروع کنن!
درصورتیکه قصد باردار شدن دارید و از طرفی با علائم ناخوشایند سندرم تخمدان پلی کیستیک دست و پنجه نرم میکنید، لازم است حتما تحت مراقبت و درمان قرار بگیرید. تیم مشاوران مینت با طراحی یک دوره اقدام به بارداری با تنبلی تخمدان، سنگینی این بار را از شانه های شما کم میکند. روی دکمه بالا کلیک کنید تا پس از پاسخ به سؤالات، در کنار تعیین یک رژیم تنبلی تخمدان، زمان باردار شدن شما هم مشخص شود.
چه رابطه ای بین تنبلی تخمدان و یائسگی زودرس وجود دارد؟
شاید بهتر باشد با چند نکته درمورد تنبلی تخمدان، شروع کنیم:
سندرم تخمدان پلی کیستیک نوعی اختلال هورمونی است که 6-8 % زنان جهان به آن مبتلا هستند. این آمار بین زنان ایرانی به 18-20 % می رسد. این بیماری باعث می شود فولیکول های تخمک ملتهب و زخمی شوند و در نتیجه چرخه قاعدگی یا نامنظم می شود یا عدم تخمک گذاری اتفاق می افتد.
بااین توضیح باید اضافه کنیم که یائسگی (پساقاعدگی) زودرس با علائم شایعی مثل پریود نامنظم یا آمنوره همراه است. درواقع روند تخمک گذاری با وجود این عارضه دچار بی نظمی می شود. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که یکی از دلایل یائسگی زودرس، تنبلی تخمدان است.
آنچه درمورد پساقاعدگی (یائسگی) زودرس باید بدانید
- بعضی از زنان هیچ علائمی به جز قطع شدن پریود ندارند. ولی زنان دیگر با تجربه نازایی یا علائمی مشابه با یائسگی طبیعی روبه رو می شوند ( گرگرفتگی یا تعریق شبانه).
- آزمایش خون یک روش تشخیصی است و سایر آزمایش ها برای شناسایی دلایل تجویز می شوند.
- فاکتورهای متفاوتی از جمله استروژن (هورمون) درمانی که تا حدود 51 سالگی انجام می شود معمولا به بهبود یا کاهش علائم یائسگی زودرس کمک میکند.
آن دسته از زنانی که دچار پساقاعدگی زودرس می شوند و برنامه هایی برای اقدام به بارداری دارند، لازم است پس از آشنایی با ارتباط بین تنبلی تخمدان و یائسگی زودرس و معاینه تشخیصی برای تأیید ابتلا به تنبلی تخمدان، برای درمان ناباروری اقدام کنند. در واقع این افراد میتوانند از روش تخمک اهدایی برای لانه گزینی در رحم خود استفاده کنند.
آیا پساقاعدگی زودرس شبیه یه یائسگی طبیعی است؟
از نظر هورمونی، علائم پساقاعدگی زودرس شبیه به پساقاعدگی طبیعی است. تخمدان ها مقدار بسیار کم یا صفر استروژن تولید میکنند. درنهایت تخمک گذاری کاملا یا تقریبا متوقف می شود. هرچند تخمدان ها گاهی برای مدتی کوتاه دوباره کارخود را از سر میگیرند و تخمک را رها میکنند و درنهایت بارداری اتفاق می افتد.
ناگفته نماند که تخمدان ها هنوز صدها تخمک دارند. درواقع یائسگی زودرس نشانه بالا رفتن سن زن نیست بلکه از پایین آمدن عملکرد طبیعی تخمدان ها خبر می دهد.
نقش هورمون استروژن در تنبلی تخمدان و یائسگی زودرس
همانطور که بالاتر توضیح دادیم، یائسگی زودرس به دلیل کاهش شدید مقدار هورمون استروژن یا به صفر رسیدن مقدار آن اتفاق می افتد. این موضوع درمورد تنبلی تخمدان هم صحت دارد، درواقع هرچه مقدار ترشح هورمون زنانه استروژن پایین باشد، به تشدید علائم تخمدان پلی کیستیک، مخصوصا پریودهای نامنظم، دامن می زند.
چرا دچار یائسگی زودرس شده ام؟
دلایل زیر باعث بروز این بیماری زنانه می شود:
- ناهنجاری های ژنتیک- کروموزوم ها از جمله کروموزوم X احتمالا شکل طبیعی ندارند. ناهنجاری های کروموزوم جنسی شامل سندرم ترنر Turner، اختلالی که باعث می شود یک کروموزوم Y (به طور طبیعی در مردان وجود دارد) و یک کروموزوم ناقص X داشته باشید.
- اختلال خودایمنی- بدن شما آنتی بادی های غیرعادی تولید میکند که به بافت های بدن حمله ور می شوند و یکی از همین بافت ها، بافت های تخمدان است.
- اختلال های متابولیک مثل کمبود آنزیمی
- عفونت ویروسی مثل اوریون
- شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان
- جراحی برداشتن تخمدان (ها)- این جراحی باعث توقف پریود و شروع یائسگی می شود.
- جراحی هیستروکتومی (برداشتن رحم)- این جراحی هم باعث توقف پریود می شود ولی سایر علائم پساقاعدگی را ندارد. همچنانکه تخمدان ها همچنان فعال هستند.
- سیگار کشیدن
اگر دلیل پساقاعدگی، اختلال مربوط به کروموزوم Y باشد، خطر سرطان تخمدان ها بالاتر می رود.
چه علائمی بین تنبلی تخمدان و یائسگی زودرس مشترک است؟
بادرنظر گرفتن اینکه بعضی از زنان هیچ علائمی ندارند، اما پریودهای نامنظم یا خونریزی پریود سبک یا آمنوره ( توقف پریود) یک علامت شایع در یائسگی زودرس است. این علائم در افراد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک هم شایع است. البته فراموش نکنید آن دسته از زنانی که درگیر تنبلی تخمدان هستند، یبش از دیگران درمعرض یائسگی زودرس قرار میگیرند.
علائم مشترک بین یائسگی طبیعی و یائسگی زودرس
نازایی زن یا علائمی شبیه به علائم یائسگی طبیعی ( که در حدود 50 سالگی اتفاق می افتد) در افراد مبتلا به یائسگی زودرس گزارش شده است؛ گرگرفتگی، تعریق شبانه، نوسانات خلقی.
همچنین ناگفته نماند که بعضی دیگر از اختلالات مثل سندرم ترنر (نوعی اختلال کروموزومی) ممکن است باعث ناهنجاری های جسمی یا شناختی شود. باید اضافه کنیم درصورت اختلال خودایمنی، فرد ممکن است با سایر علائم این اختلال درگیر شود؛ تیروئید، اختلال پوستی ( لک و پیس)، ضعف عضلانی و کم کاری غدد درون ریز.
با توجه به اینکه سطح هورمون استروژن در یائسگی زودرس کاهش پیدا میکند، خطر کاهش تراکم استخوانی (پوکی استخوان) و همچنین نارک و خشک شدن دیواره واژن (آتروپی واژن) وجود دارد. افسردگی، اضطراب، بیماری پارکینسون، زوال عقل و بیماری عروقی هم در وضعیت هشدار، سلامت فرد را تهدید میکند.
سخن پایانی
آیا ارتباطی بین تنبلی تخمدان و یائسگی زودرس وجود دارد؟ بله، یکی از دلایل پساقاعدگی زودرس، سندرم تخمدان پلی کیستیک است. درواقع شما هنوز در سن باروری هستید ولی علائم یائسگی طبیعی را تجربه میکنید.
با کاهش عملکرد تخمدان ها و افت شدید یا توقف ترشح هورمون استروژن، خطر ناباروری زن وجود دارد که این موضوع درمورد یائسگی زودرس هم قابل تأیید است. برای درمان علائم یائسگی زودرس میتوان با راهنمایی پزشک هورمون درمانی را شروع کرد.
منبع: msdmanuals
دیدگاهتان را بنویسید