با مطالعه این مقاله همه چیز را در رابطه با قاعدگی و چرخه قاعدگی خواهید آموخت و می توانید بهتر دوران پریود خود را مدیریت کنید.
چرخه قاعدگی چیست؟
چرخه قاعدگی به فاصله بین اولین روز یک عادت ماهانه تا یک روز قبل از پریود بعدی گفته میشود. در طول چرخه پریود ماهانه، بدن مقادیر متفاوتی از موادی شیمیایی به نام هورمون تولید میکند تا برای بارداری آماده شود. این تغییر سطح هورمونها میتواند علائم پریود را ایجاد کند. چرخههای قاعدگی اغلب با افزایش سن زن تغییر میکند. یک چرخه طبیعی بین 24 تا 38 روز طول میکشد.
پریود چیست؟
پریود خونریزی ماهانه بانوان است که اغلب پریود نامیده میشود. هنگام عادت ماهانه، بدن شما پوشش داخلی رحم (رحم) را دفع میکند. خون و بافت پریود از رحم شما از طریق دهانه کوچک رحم (Cervix) و بعد از طریق واژن خارج میشود. در طول چرخه قاعدگی ماهانه، پوشش داخلی رحم در راستای آماده شدن برای بارداری انباشته میشود. اگر باردار نشوید، سطح هورمون استروژن و پروژسترون شروع به کاهش میکند. سطح بسیار پایین استروژن و پروژسترون به بدن شما میگوید که عادت ماهانه را شروع کند.
چرا عادت ماهانه اتفاق میافتد؟
دوره قاعدگی، که ما معمولاً به آن پریود میگوییم همان از بین رفتن مخاط رحم (آندومتر) است. خون و بافت آندومتر از طریق دهانه رحم خارج میشود. عادت ماهانه بافتی را که برای حمایت از بارداری احتمالی رشد کرده و کهنه شده است را از بین میبرد و دفع میکند. بعد از هر چرخه قاعدگی که در آن بارداری رخ نمیدهد یعنی زمانی که تخمک بارور نشده و یا خود را به دیواره رحم متصل نکرده است، شما پریود خواهید شد.
در این مرحله رحم مخاطی را که برای دریافت تخمک بارور شده رشد کرده بود را دفع خواهد کرد. اما چرا دقیقاً قاعدگی اتفاق میافتد؟ چرخه شما از سیگنالهای هورمونی به عنوان راهنمای اقدامات بعدی استفاده میکند. در اولین مرحله چرخه، یکی از تخمدانهای شما آماده رهاسازی تخمک میشود. همچنین مقدار زیادی هورمون استروژن تولید میکند. این استروژن به رشد و آماده سازی مخاط رحم (آندومتر) برای بارداری احتمالی کمک میکند.
بعد از اینکه تخمدان شما تخمکی را آزاد کرد، هورمون پروژسترون تولید میکند. پروژسترون همچنین به آمادگی رحم برای بارداری احتمالی کمک میکند و اندومتر را در رحم شما ثابت نگه میدارد و آن را برای دریافت تخمک بارور شده آماده میکند. اگر تخمک بارور شود، طی چند روز آینده به رحم میرود، در دیواره رحم کاشته میشود (لانه گزینی) و یک جفت تولید کننده هورمون در کنار تخمک شروع به رشد میکند. اگر تا آن زمان بدن شما سیگنال هورمونی مبتنی بر بارداری دریافت نکند، سطح استروژن و پروژسترون کاهش مییابد. این افت هورمونها، اندومتر شما را برای ریزش آماده میکند و باعث تولید پروستاگلاندینهای هورمونی میشود که باعث انقباض رحم و پریود شدن شما میشود این چرخه دوباره تکرار می شود. علاوه بر خونریزی که در طول یک دوره اتفاق میافتد، برخی از افراد لکه بینی تخمک گذاری را در اواسط چرخه که البته سبک هم هست را نیز تجربه میکنند. برای برخی از افراد، پروستاگلاندینها همچنین باعث گرفتگی عضلات و اسهال پریود در ابتدا و انتهای هر چرخه میشوند.
چرخه قاعدگی معمول چقدر طول میکشد؟
چرخه پریود معمولی 28 روز است، اما این چرخه در هر زن متفاوت است. همچنین، چرخه قاعدگی زنان ممکن است از ماه به ماه متفاوت باشد. اگر فردی هر 24 تا 38 روز یکبار پریود میشود، پریودی طبیعی دارد. این بدان معناست که از اولین روز پریود شما تا شروع دوره بعدی شما حداقل 24 روز است اما بیشتر از 38 روز نیست. پریودهای برخی از خانمها آنقدر منظم است که میتوانند روز و ساعتی را که پریودهایشان شروع میشود را هم پیش بینی کنند. پریود برخی دیگر نیز منظم است اما فقط میتوانند شروع عادت ماهانه خود را در عرض چند روز پیش بینی کنند.
چرا عادت ماهانه تغییر میکند؟
در نوجوانان تازه بالغ، دورهها پس از شروع برای مدتی متغیر است. اما اگر از عادت شدن شما چند سالی گذشته است، باید روتین، طول و حجم هر پریود یکسان شده باشد. هرچند ممکن است هر از گاهی متوجه تغییراتی شوید. سنگینی و طول دوره پریود به هورمونهای شما بستگی دارد که میتوانند در نوسان باشد. هورمونها میتوانند به دلایلی مانند استرس، ورزش بیش از حد، رژیم غذایی یا مصرف قرص اورژانسی پیشگیری از بارداری (یا همان قرص صبح روز بعد) به طور موقت تغییر کنند.
چرخه قاعدگی نامنظم چیست؟
وجود برخی از تغییرات در طول چرخه پریود طبیعی است. در صورت عدم تخمک گذاری در هر چرخه، عادت ماهانه شما نیز تغییراتی خواهد داشت. ممکن است در یک چرخه پریودی نداشته باشید، یا ممکن است دیرتر از معمول پریود شوید یا میزان جریان سنگین تر، سبک تر، کوتاه تر و یا طولانی تر از حالت عادی خود باشد. عدم تخمک گذاری در طول چرخه در دوران نوجوانی و یائسگی علت شایع از دست دادن پریود در یک چرخه و یا پریودهای شدید است. پریودها همچنین میتوانند به دلیل وجود بیماریهایی مانند پولیپ رحم، فیبروم یا سندرم تخمدان پلی کیستیک، دچار نوسان شوند. برای درمان این بیماریها باید اقدام جدی صورتگیرد. برخی مشکلات خونریزی و داروها نیز میتوانند بر خونریزی پریود تأثیر بگذارند.
یک چرخه پریود معمول چگونه است؟
دوره ای که هر 24 تا 38 روز اتفاق میافتد که دوره طبیعی است. خود عادت ماهانه بین 4 تا 8 روز طول میکشد. در یک عادت ماهانه نرمال بین 5-80 میلی لیتر خون از بدن خارج خواهد شد. افرادی که بیشتر از این مقدار خونریزی دارند، به خونریزی شدید پریود مبتلا هستند و باید به پزشک مراجعه کنند. شخص در یک عادت ماهانه نرمال بین 3 تا 16 تامپون یا پد با جذب معمولی در هر چرخه استفاده میکند. همچنین میتوانید با استفاده از فنجان قاعدگی، میزان خونریزی قاعدگی خود را اندازه گیری کنید. برآوردن میزان خونریزی در هر پریود آسان است و به این منظور استفاده از کاپ قاعدگی میتواند مفید باشد. اگر قاعدگی شما آنقدر سنگین (یا دردناک) است که در فعالیتهای روزانه شما اختلال ایجاد میکند، با پزشک مشورت کنید. خونریزی شدید پریود در طولانی مدت میتواند منجر به کم خونی شود. باید به وجود لخته خون قاعدگی یا توده، به ویژه در روزهای با خونریزی سنگین توجه شود. توجه به تغییر رنگ خون پریود در طول پریود نیز لازم است. رنگهای تیره رایج هستند ولی خونریزی رنگ روشن معمول نیست و باید به پزشک مراجعه کرد.
تخمک گذاری چیست؟
تخمک گذاری زمانی است که تخمدان یک تخمک آزاد میکند تا بتواند توسط اسپرم بارور شود. اگر زن سه روز قبل و تا روز تخمک گذاری بدون کنترل یا پیشگیری از بارداری رابطه جنسی داشته باشد به احتمال زیاد باردار میشود (از آنجا که به محض آزاد شدن تخمک آماده بارور کردن تخمک است). اسپرم مرد میتواند 3 تا 5 روز در اندامهای تناسلی زن زنده بماند، اما تخمک زن فقط 12 تا 24 ساعت پس از تخمک گذاری زنده میماند. طول چرخه در هر زن ممکن است متفاوت باشد و زمان بین تخمک گذاری و شروع دوره بعدی میتواند از یک هفته (7 روز) تا بیش از 2 هفته (19 روز) باشد. در زمانهای مختلفی از زندگی یک زن، تخمک گذاری ممکن است اتفاق بیفتد یا رخ ندهد، مثلا زنان باردار تخمک گذاری ندارند. زنانی که شیر میدهند ممکن است تخمک گذاری داشته باشند یا نباشند. زنانی که به نوزاد خود شیر میدهند در صورت عدم تمایل به بارداری باید در مورد روشهای پیشگیری از بارداری با پزشک خود مشورت کنند. در دوران یائسگی، دوران گذار به یائسگی، ممکن است هر ماه تخمک گذاری نداشته باشید.بعد از یائسگی نیز تخمک گذاری متوقف میشود.
از کجا بفهمم تخمک گذاری دارم؟
چند روز قبل از تخمک گذاری، مخاط یا ترشحات واژن تغییر کرده و لغزنده تر و شفاف تر میشوند. این نوع مخاط به اسپرم کمک میکند تا به داخل رحم و لولههای فالوپ حرکت کرده و تخمک را بارور کند. برخی از زنان هنگام تخمک گذاری احساس گرفتگی جزئی در یک طرف ناحیه لگن خود میکنند. برخی از زنان علائم دیگری نیز دارند. هورمون لوتئینیزه (LH) هورمونی است که توسط مغز شما ترشح میشود و به تخمدان میگوید تخمک آزاد کند (به نام تخمک گذاری). سطح LH حدود 36 ساعت قبل از تخمک گذاری شروع به افزایش میکند، بنابراین برخی از زنان و پزشکان آنها سطح LH را آزمایش میکنند. سطح LH حدود 12 ساعت قبل از تخمک گذاری به اوج خود میرسد. زنانی که برای باردار شدن دنبال یافتن روز تخمک گذاری خود هستند، متوجه افزایش اندکی در دمای بدن (دمای بدن بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب) میشوند. برای اطلاعات بیشتر، مقاله دمای پایه بدن را مطالعه کنید.
معمولا چه زمانی یک دختر برای اولین بار پریود میشود؟
دختران در آمریکا به طور متوسط برای اولین بار در سن 12.6 سالگی اولین پریود خود را تجربه میکنند. این بدان معنا نیست که همه دختران در یک سن پریود را شروع میکنند. یک دختر ممکن است بین 8 تا 15 پریود خود را شروع کند. اولین پریود معمولاً دو سال پس از شروع رشد سینهها و موهای ناحیه تناسلی شروع میشود. سن شروع پریود مادر میتواند به پیش بینی زمان شروع پریود دختر کمک کند.
یک دختر باید در موارد زیر به پزشک خود مراجعه کند:
- قبل از 8 سالگی پریود شده است (بلوغ زودرس و خطر کوتاهی قد)
- او تا سن 15 سالگی پریود نشده است.
- او طی سه سال پس از رشد سینه، اولین پریود خود را تجربه نکرده است.
چرخه قاعدگی چگونه بر سایر بیماریها تأثیر میگذارد؟
تغییر سطح هورمون در طول چرخه پریود میتواند بر سطح سلامتی نیز تأثیر بگذارد:
- افسردگی و اختلالات اضطرابی: این شرایط اغلب با سندرم پیش از پریود (PMS) همپوشانی دارد. علائم افسردگی و اضطراب مشابه PMS است و ممکن است قبل یا در طول پریود شما بدتر شود.
- آسم: علائم آسم شما ممکن است در برخی از قسمتهای چرخه شما بدتر شود
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS): باعث گرفتگی، نفخ و گاز میشود. علائم سندروم روده تحریک پذیر شما ممکن است درست قبل از پریود بدتر شود.
- سندرم درد مثانه: زنان مبتلا به سندرم درد مثانه بیشتر احتمال دارد در طول سندروم پیش از پریود دچار گرفتگی عضلات شوند.
سندروم پیش از پریود چیست؟
سندرم پیش از پریود (PMS) نام گروهی از علائم است که ممکن است تا 14 روز قبل از پریود (پریود) آنها را تجربه کنید. معمولاً این علائم بلافاصله پس از شروع پریود متوقف میشوند. اکثر زنان قبل از پریود احساس ناراحتی خفیفی میکنند. اما اگر سندروم پیش از پریود دارید، ممکن است آنقدر مضطرب، افسرده یا ناراحت باشید که اینها در انجام فعالیتهای روزانه شما اختلال ایجاد کنند. برخی از علائم سندروم پیش از پریود در ادامه ذکر شده است. علائم شما ممکن است در برخی ماهها بدتر و در برخی دیگر خفیفتر باشند. همچنین برای شما معمول است که برخی از این علائم را داشته باشید اما برخی دیگر را نداشته باشید:
- آکنه
- کمردرد
- تورم شکم
- تغییر در اشتها، از جمله هوس خوردن غذاهای خاص
- یبوست
- گریه
- افسردگی
- ضربان قلب سریع
- احساس تحریک پذیری، تنش یا اضطراب
- احساس خستگی
- سردرد
- گرگرفتگی
- درد مفاصل
- نوسانات خلقی
- کم شدن میل جنسی
- حساسیت و تورم سینهها
- مشکل در تمرکز
- مشکلات خواب
- تورم دست و پا
- تمایل به تنها بودن
- افزایش وزن
اگر علائم سندرم پیش از پریود (PMS) شدید باشد، ممکن است به بیماری ای مبتلا باشید که اختلال نقص پیش از پریود (PMDD) نامیده میشود. این امر به ویژه اگر اضطراب و افسردگی شما شدید باشد، صادق است.
علت بروز سندروم پیش از پریود چیست؟
هیچ کس به طور دقیق نمیداند چه چیزی باعث سندروم پیش از پریود میشود اما به نظر میرسد تا حدی با تغییرات در سطح هورمونها در چرخه پریود مرتبط است. سندروم پیش از پریود ناشی از استرس یا مشکلات روانی نیست، اگرچه ممکن است علائم سندروم پیش از پریود را بدتر کند.
سندروم پیش از پریود چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک از شما میخواهد علائم خود را در یک تقویم ثبت کنید. اگر علائم شما هر ماه از یک الگو پیروی میکند، ممکن است سندروم پیش از پریود داشته باشید. پزشک ممکن است بخواهد شما را معاینه کند و برخی آزمایشها را انجام دهد تا سایر مشکلات احتمالی را بررسی کند. او همچنین ممکن است در مورد عادات غذایی، روتین ورزشی، کار و خانواده تان با شما صحبت کند.
منبع: مینت
دیدگاهتان را بنویسید